Laatst bijgewerkt op 14 mei 2024 door Ecologisch leven
Microplastics zijn overal op onze planeet te vinden, van de uitgestrekte oceanen tot de lucht die we inademen. Deze minuscule deeltjes zijn niet alleen in het zeemilieu gevonden, maar ook op meer onverwachte plaatsen, waaronder koemelk en zelfs menselijke bloedmonsters, wat de wijdverspreide en verontrustende reikwijdte van microplasticvervuiling laat zien.
We weten nog steeds te weinig over hoe microplastics ons en het leven in het algemeen beïnvloeden. In dit artikel zullen we onderzoeken wat recent wetenschappelijk bewijs ons vertelt over de invloed van de inname van microplastics op waterzoogdieren. We bespreken ook welke oplossingen er zijn voor de plasticcrisis.
Wat zijn microplastics? Moet je je zorgen maken?
Inhoudsopgave
Plastics in de oceaan
Plastic afval is een modern probleem dat zowel maatschappelijk als ecologisch van aard is. We vinden het overal in ons dagelijks leven. Helaas is er plastic gevonden in de magen van walvissen, schildpadden, vissen en ander zeeleven.
Plastic vormt momenteel ongeveer 60-80% van het afval dat in de oceaan wordt gevonden en wordt beschouwd als de grootste bedreiging voor het leven in zee, zelfs meer dan andere bedreigingen zoals vervuiling, klimaatverandering, overexploitatie van hulpbronnen en invasieve soorten.1
Plastic afval wordt over grote afstanden meegevoerd door wind, rivieren en oceaanstromingen. Elk jaar belandt er tussen de 5 en 13 miljoen ton plastic afval in de oceaan, dat zich verspreidt van kustgebieden naar de zeebodem, door open oceaanstromingen en zelfs naar verre poolgebieden.1
Wat zijn microplastics?
Definities en oorsprong
Kunststoffen breken af in kleine deeltjes van minder dan 5 mm groot, bekend als microplastics (MP's). MP's kunnen primair of secundair zijn. Primaire MP's worden opzettelijk geproduceerd en zijn te vinden in sommige cosmetische scrubs. Secundaire MP's zijn afkomstig van grotere kunststoffen die zijn afgebroken in kleinere.
Bronnen en impact
Bronnen van microplastics zijn de waarschijnlijke verdachten zoals plastic zakken, maar ook onverwachte bronnen zoals synthetische kleding (bijvoorbeeld polyester), evenals babyflessen en theezakjes. In theorie kan alles wat plastic heeft of is microplastics produceren. Dit geldt vooral in de aanwezigheid van warmte en UV-stralen.
Er is zelfs gerapporteerd dat door de COVID-19 pandemie tegen 2020 1370 biljoen MP's in het mariene milieu aan de kust terecht zouden zijn gekomen door chirurgische maskers die over de hele wereld zijn weggegooid.2
Door hun fysische en chemische aard blijven plastic en microplastic afval lange tijd in het milieu aanwezig.
Waarom microplastics gevaarlijk zijn voor waterzoogdieren
Inname
Onderzoek suggereert dat walvissen elke dag 10 miljoen microplastic deeltjes inslikken. Tot nu toe is gemeld dat ongeveer 4076 soorten zijn aangetast door marien afval ( LITTERBASE, bekeken op 17 februari 2024). Hiervan is het inslikken van plastic gemeld bij 655 soorten waterzoogdieren.
Er zijn zelfs microplastics gevonden in de uitwerpselen van grijze zeehonden die in een reservaat leven.3 Hier zou je verwachten dat de plasticvervuiling laag is, maar er zijn aanwijzingen dat MP's zich omhoog kunnen verplaatsen in de voedselketen.3 Deze zeehonden kregen MP's binnen door het eten van vissen die MP's hadden binnengekregen toen ze zoöplankton aten.
Zorgen over toxiciteit
De toxiciteit van MP is niet grondig onderzocht bij waterzoogdieren. Het lijkt erop dat er relatief meer onderzoek is gedaan naar MP-toxiciteit bij landzoogdieren. Wat we wel weten is dat MP's een verscheidenheid (honderden) verschillende chemicaliën kunnen absorberen tijdens hun productie en uit het milieu.
Deze chemicaliën omvatten maar zijn niet beperkt tot ftalaten, organochloorverbindingen, organofosfor esters, dioxines, antibiotica, tributyltin, bisfenol A, aluminiumoxide, chroom, lood, cadmium en andere.1 Veel van deze stoffen zijn giftig of kunnen de hormoonhuishouding van het lichaam verstoren (bekend als hormoonverstorende chemicaliën - EDC's). In een ander artikel hebben we besproken hoe onderzoek de problemen met EDC's bij zoogdieren aan het licht heeft gebracht.
MP's fungeren als vectoren voor verontreinigende stoffen en toxines zoals EDC's, zware metalen, pesticiden en zelfs ziekteverwekkers.1 Zodra MP's het lichaam van zoogdieren binnendringen, verergeren biomagnificatie en bioaccumulatie (Trojaans paard effecten).
Onderzoek bij waterzoogdieren suggereert dat MP's de energiereserves en de voedingscapaciteit kunnen verminderen.1 MPs kunnen het voortplantingssysteem aantasten en de darmen beschadigen.1 MPs zijn ook in verband gebracht met een verzwakt immuunsysteem, vatbaarheid voor ziekten en verhoogde ontstekingen.1 De chemische verontreinigende stoffen die in verband worden gebracht met MPs zijn ook in verband gebracht met kanker.1
Implicaties voor de menselijke gezondheid
De implicaties van MP's voor de menselijke gezondheid zijn talrijk en we zullen er hier slechts enkele aanstippen. Neem bijvoorbeeld kanker. De meeste vormen van kanker (90-95%) zijn vermoedelijk het gevolg van een complexe interactie van leefstijlfactoren - geaccumuleerde schade gedurende een mensenleven. De vraag rijst natuurlijk: hoe kunnen MP's het risico op kanker bij zoogdieren beïnvloeden? Op dit moment zijn 168 pesticiden geclassificeerd als mogelijk kankerverwekkend.4 MPs kunnen fungeren als vectoren voor deze pesticiden en ze het lichaam binnenbrengen. Hoewel het bewijs beperkt is, is dit geen goed nieuws voor onze neven en nichten in het water en voor ons.
Er moet echter worden opgemerkt dat sommige onderzoekers van mening zijn dat de invloed van MP's op de menselijke gezondheid nog onzeker is en verder onderzoek vereist. Dit is ongetwijfeld waar. Maar het voorlopige onderzoek dat op dit gebied is gedaan, suggereert dat MPs een significante negatieve invloed op onze gezondheid zouden kunnen hebben.
In dit artikel kun je meer lezen over de gevolgen van MP's voor de menselijke gezondheid.
Tips om microplastics te vermijden.
De oplossing?
Het goede nieuws is dat veel consumenten zich al bewust zijn van het plasticprobleem, ook al weten ze niet per se wat ze eraan moeten doen. Er zijn initiatieven zoals The Ocean Cleanup, die uitstekend werk verricht door plastic uit rivieren en oceanen te verwijderen.
We moeten de manier veranderen waarop we met plastic omgaan. We kunnen ons nu niet meer voorstellen dat we voedsel kopen zonder plastic. Alles is verpakt of zit in plastic! (Laat je niet voor de gek houden door drankjes in kartonnen dozen, die zijn bekleed met een laag BPA, zelfs drank in blik is bekleed met plastic). Ik denk dat het belangrijk is om naar ons recente verleden te kijken.
Bijna al het consumentenvoedsel is op de een of andere manier in plastic verpakt. Maar dat hoeft niet zo te zijn. Melk werd vroeger in glazen flessen geleverd, die werden opgehaald en hergebruikt. In Spanje kocht je wijn bij een wijnhuis, je bracht je fles mee en ze vulden hem rechtstreeks uit het vat. Vlees werd verpakt in kraftpapier en je deed het in je tas, die je van thuis moest meebrengen omdat er in die tijd nog geen plastic zakken werden verkocht.
Ik zeg niet dat we terug in de tijd moeten gaan. 100 jaar geleden was het leven in Westerse landen voor veel mensen een stuk slechter*. We moeten fossiele brandstoffen niet demoniseren omdat ze ons energie hebben gegeven en ons in staat hebben gesteld om veel mensen uit de armoede te halen. Maar het plasticprobleem IS een probleem en mijn suggestie daarvoor is om te kijken naar praktijken uit het verleden.
Verminderen, hergebruiken en recyclen was gezond verstand toen we nog minder hadden. We moeten consumenten nieuwe manieren bieden om producten zonder plastic te kopen. Ik zou voor een melkflessensysteem kiezen, zelfs als ik de lege glazen fles zelf naar de supermarkt moest brengen om hem bij te vullen. Hetzelfde geldt voor andere consumptiegoederen. Sommige consumenten geven misschien niet de voorkeur aan deze manier van boodschappen doen, maar het zou op zijn minst een optie moeten zijn. We moeten kunnen kiezen voor plasticvrije producten als we dat willen. Op die manier komt ons voedsel minder in contact met plastic en hebben we minder plastic om weg te gooien.
*Zie "De weg naar Wigan Pier" van George Orwell.
Conclusie
Er zijn aanwijzingen dat MPs een schadelijk effect hebben op de gezondheid van waterzoogdieren. Dit zou ons niet alleen zorgen moeten baren voor het welzijn van waterzoogdieren, maar voor al het leven op aarde, inclusief onszelf.
Terwijl er initiatieven worden genomen om plastic uit de oceanen en rivieren te verwijderen, moeten we de manier veranderen waarop we met plastic omgaan. Om dit te doen, stel ik voor dat we plastic zoveel mogelijk uit de consumentenketen verwijderen, of op zijn minst consumenten de optie geven om plastic-vrij te gaan.
Als je dit artikel leuk vond, laat het ons dan weten in de comments. We horen graag je feedback. Je kunt ons ook rechtstreeks mailen op info@ecologica.life.
Referenties
- De schadelijke gezondheidseffecten van de toenemende vervuiling met microplastic op waterzoogdieren.
- Vrijkomen van microplastics uit afgedankte chirurgische maskers en hun nadelige effecten op het mariene roeipootkreeftje Tigriopus japonicus.
- Onderzoek naar de trofische overdracht van microplastic in mariene toppredatoren.
- Een trapsgewijze benadering van de prioriteitstelling van geregistreerde pesticiden voor de beoordeling van het potentiële kankerrisico: gevolgen voor de besluitvorming.
