Op de foto zit een oudere vrouw met een wegwerpkoffie, waarbij microplastics vrijkomen
Hebben we echt wegwerpbekers nodig?

Hoe microplastics hormonen kunnen verstoren

Laatst bijgewerkt op 14 mei 2024 door Ecologisch leven

De eerste volledig synthetische kunststof werd gemaakt in 1907. We vertrouwen nu op kunststoffen in elk aspect van ons leven. Als de huidige trends in productie en afvalbeheer zich voortzetten, tegen 2050 kan ongeveer 12.000 miljoen ton plastic afval in de natuur terechtkomen.

Onze toenemende productie van plastic heeft ertoe geleid dat microplastics (MP's) overal in het milieu worden aangetroffen. We hebben onlangs MP's ontdekt in menselijke bloedmonsters. Het is waarschijnlijk dat MPs en andere chemicaliën die gebruikt worden bij de productie van plastic onze hormoonhuishouding verstoren.

Het bewijs suggereert dat MPs en aanverwante chemicaliën het endocriene systeem van zoogdieren kunnen aantasten, wat onder andere leidt tot schadelijke effecten op de spijsvertering, voortplanting en het immuunsysteem. Plastic is misschien niet direct dodelijk, maar we moeten onze langetermijnrelatie met plastic serieus heroverwegen, voor onszelf en voor de planeet.

In dit artikel bespreken we waar microplastics vandaan komen en waarom ze overal zijn, hoe microplastics en chemicaliën die geassocieerd worden met de productie van plastic het lichaam kunnen verstoren en welke oplossingen er zijn voor onze verslaving aan een materiaal dat gewoon... overal is.

Microplastic vervuiling

Tot op heden (18/12/2023), Alleen al in het aquatisch milieu zijn 4076 soorten aangetast door plastic afval. (dit zijn alleen de soorten die zijn gemeld!). Er wordt voorspeld dat tegen 2050, plastic wordt aangetroffen in het spijsverteringskanaal van 99% van alle zeevogelsoorten.

Wanneer plastic wordt afgebroken, valt het uiteen in kleine plastic deeltjes die microplastics (MP's) worden genoemd of nog kleinere deeltjes die nanoplastics (NP's) worden genoemd.

Afbeelding met de grootte van microplasticfragmenten en waar ze vandaan komen
Afbeelding die de grootte van microplastic fragmenten laat zien en waar ze vandaan komen. Bron: S. Primpke et al. Anal. Bioanal. Chem. 410, 5131?5141 (2018). CC 4.0

Mariene biologen zijn al 2-3 decennia op de hoogte van microplastic deeltjes. De oceanen zitten er vol mee.

Tot voor kort wisten we niet dat microplastics in ons dagelijks leven voorkwamen. We weten nu dat ze in onze lucht zitten, in water, melk en bloed. Deze microplastics logen uit alledaags plastic en zelfs uit de plastic vezels in onze kleren (polyestervezels). Bijna negen verschillende vormen van microplastics zijn gerapporteerd in menselijke uitwerpselen uit verschillende landen.

Kunststof komt overal in het dagelijks leven voor. En geen wonder, plastic is een goedkoop materiaal om te produceren. Het is stevig, betrouwbaar en het beschermt ons voedsel tegen besmetting.

Maar de afbraak van plastic in microplastics is de donkere kant van onze plasticverslaving. Dit proces wordt versneld door warmte. Daarom hebben we onlangs ontdekt dat microplastics vrijkomen uit babyflesjes wanneer ze worden verhit, of zelfs van theezakjes als ze in heet water worden gedompeld.

Microplastics in het milieu

Hoeveel van deze kleine plastic deeltjes komen er uiteindelijk in ons milieu terecht?

Ten eerste moeten we onderscheid maken tussen 'primaire' en 'secundaire' microplastics. Primaire MP's worden opzettelijk gemaakt en kunnen gevonden worden in cosmetica (bijv. scrubs). Secundaire MP's beginnen als normaal plastic en breken af in kleinere stukjes door zonlicht, warmte en oceaangolven. Zowel primaire als secundaire MP's kunnen in het milieu terechtkomen.

Microplastics kunnen verder worden afgebroken tot nanoplastics, die moeilijk te detecteren zijn omdat ze zo klein zijn.

In Europa en Noord-Amerika wordt elk jaar tussen 63.000 en 430.000 ton en 44.000 tot 300.000 ton microplastics via rioolslib aan landbouwvelden toegevoegd.

In mariene ecosystemen, Elk jaar komt er ongeveer 5 tot 13 miljoen ton plastic afval in de oceanen terecht. Als gevolg daarvan, er drijven waarschijnlijk ongeveer 24,4 biljoen stukjes microplastic in de bovenste oceaan ter wereld.

In veel delen van de wereld hebben we geen gegevens over hoeveel MP wordt toegevoegd aan landbouwgrond. Het is zeker een wake-up call voor ons om de proliferatie van deze kleine verontreinigende stoffen in ons milieu te begrijpen en aan te pakken.

Plastic vanaf de geboorte en gedurende het hele leven

Het is verrassend om te bedenken dat onze interactie met plastic bijna vanaf onze geboorte begint en ons hele leven doorgaat.

Neem bijvoorbeeld plastic babyflesjes - een alomtegenwoordig item in de eerste stadia van het leven. Van het voeden van onze pasgeborenen tot het bewaren van ons voedsel, plastic is overal.

Het vreemde aan dit alles is dat als je 100% plastic uit je dagelijkse leven zou willen verwijderen, het een uitdaging zou zijn (hoewel het kan worden gedaan). Het voelt alsof we altijd al zo geleefd hebben, maar dat is niet zo. Zoals in de inleiding staat, werd echt synthetisch plastic in 1907 uitgevonden, hoewel het pas in de jaren 1950 in massaproductie werd genomen.

Dit is een van de redenen waarom we nu pas wakker worden van de schadelijke effecten van plastic op onze gezondheid en het milieu; plasticgebruik is nauwelijks een stipje op de menselijke tijdlijn.

Ondanks het feit dat het een stipje in onze geschiedenis is, hebben we ervoor gezorgd dat MP's alomtegenwoordig zijn in het milieu. De vraag die natuurlijk opkomt is: welke invloed hebben MP's op ons lichaam en onze gezondheid? Er zijn nu goede aanwijzingen dat MP's onze hormoonhuishouding kunnen beïnvloeden.

Effecten van microplastics en EDC's op het endocriene systeem

Om de invloed van microplastics op het lichaam te beoordelen, moeten we daarom twee dingen overwegen. Ten eerste, hoe beïnvloedt de aanwezigheid van microplastic in het lichaam het lichaam fysiek? Ten tweede, hoe beïnvloedt de chemische samenstelling van het microplastic het lichaam?

Sommige chemische stoffen zijn geclassificeerd als hormoonverstorende chemicaliën (EDC's). Veel EDC's worden gebruikt als additieven bij de productie van kunststoffen.

Microplastics en nanoplastics en hun giftige additieven kunnen verschillende biologische membranen passeren. Eenmaal binnen kunnen ze interfereren met verschillende hormoonreceptoren. Dit kan nadelige effecten hebben op verschillende delen van het endocriene (hormoon) systeem van zoogdieren. Mogelijk getroffen gebieden zijn onder andere de hypothalamus, schildklier, bijnier, hypofyse en mannelijke en vrouwelijke voortplantingssystemen.

Diagram laat zien hoe microplastic en de bijbehorende chemische blootstelling de endocriene klieren kunnen beïnvloeden.
Microplastics en de bijbehorende chemische blootstelling kunnen de endocriene klieren aantasten. Krediet: Ullah, Ahmad, Guo, Ullah, Ullah, Nabi en Wanghe/Frontiers in endocrinologie.

Bovendien kunnen MP's en NP's EDC's absorberen en als transportmedium fungeren (bijv. bisfenolen, perfluorverbindingen [PFAS], polycyclische aromatische koolwaterstoffen, zware metalen). Deze zelfde EDC's worden ook vaak gebruikt als additieven bij de productie van kunststoffen.

Bisfenol A (BPA) is een bekende EDC en wordt gebruikt voor de bekleding van bijvoorbeeld koffiekopjes (zelfs papieren). Over het algemeen zijn EDC's niet covalent (sterk) gebonden aan de kunststoffen. Hierdoor kunnen ze gemakkelijk uitlogen in melk, water en andere vloeistoffen. Zodra we deze vloeistoffen hebben gedronken, zijn deze chemicaliën vrij om ons endocriene systeem te verstoren en kunnen ze zich zelfs ophopen in ons lichaam.

Hoe meer we aan kunststoffen worden blootgesteld, hoe groter de kans dat we aan EDC's worden blootgesteld.

De wetenschap: Hoe MP's en EDC's de hormoonklieren verstoren

Ik heb dit gedeelte apart gehouden voor lezers die geïnteresseerd zijn in de diepere wetenschap hiervan. Als je dat niet bent, voel je dan vrij om dit gedeelte over te slaan.

EDC's veranderen de expressie van verschillende hormoonreceptoren en verstoren de synthese, secretie, het transport en de werking van hormonen, wat leidt tot endocriene en ontwikkelingsstoornissen.1-2

Hoewel er meer onderzoeken nodig zijn, hebben verschillende onderzoeken aangetoond hoe MPs en EDCs de schildklier verstoren bij mensen en ratten.3 De effecten zijn onder andere schildklierafwijkingen, verlaagde schildklierhormoonspiegels en thymale laesies.

Bij ratten, muizen en varkens is waargenomen dat MP's de kwaliteit van sperma verminderen, testosteronspiegels verlagen, apoptose en necrose in de testes verhogen en verschillende andere nadelige effecten hebben.3 Er is ook waargenomen dat MP's de oxidatieve stress in de eierstokken verhogen en de zwangerschap verminderen, naast andere nadelige effecten bij muizen.3

Van EDC's is aangetoond dat ze bij ratten en muizen een significante afname van hypothalamusneuronen veroorzaken, astrocyten activeren, vroegtijdige puberteit bij vrouwelijke ratten induceren en oxidatieve stress in de hypothalamus verhogen, naast andere nadelige effecten.3

Verschillende metabole stoornissen, onevenwichtigheden in de darmmicrobiota en verstoringen in de darmbarrièrefunctie veroorzaakt door microplastics zijn onderzocht bij ratten en muizen. Blootstelling aan MPs is ook in verband gebracht met veranderingen in neurologisch gedrag en biochemische stress bij ratten.4

Trojaanse paarden

Het grote oppervlak en de hydrofobe aard van MP's maken ze efficiënte dragers voor verschillende verontreinigende stoffen, waaronder EDC's, zware metalen en andere schadelijke organische verbindingen. Verschillende EDC's die worden gedragen door MP's of NP's zijn structureel vergelijkbaar met specifieke hormoonreceptoren.

Dit leidt tot schadelijke effecten bij zoogdieren via bioaccumulatie en biomagnificatieprocessen. Dit fenomeen, waarnaar wordt verwezen als de "Trojaans paard effect" van MPs resulteert in verschillende synergetische, gedrags-, histologische en biomoleculaire veranderingen.

Van MP's en NP's wordt gedacht dat ze de hypothalamus-hypofyse-assen verstoren, waaronder de hypothalamus-hypofyse-thyroïd/bijnier/testiculaire/ovarium-as. Het resultaat is een toename van oxidatieve stress, voortplantingstoxiciteit, neurotoxiciteit, cytotoxiciteit, ontwikkelingsstoornissen, verminderde spermakwaliteit en immunotoxiciteit.

Van MP's is bekend dat ze zich ophopen in verschillende delen van het lichaam, biochemische routes verstoren en cellulaire functies beïnvloeden door biologische membranen op een grootte-afhankelijke manier te penetreren.

Onderzoek suggereert dat MP's met een grootte tussen 0,1 en 10 µm biologische barrières zoals de BBB en de placenta kunnen passeren, en kunnen zich ophopen in weefsels zoals de lever en de hersenen. MPs kleiner dan 150 micron kunnen het maagdarmkanaal passeren, terwijl MPs kleiner dan 5 micron kunnen accumuleren in macrofagen en getransporteerd worden naar de bloedbaan en milt.5-6

Er is goed bewijs voor directe effecten van MPs en NPs op de schildklier, testes en eierstokken.3 Er zijn echter meer onderzoeken nodig om de directe effecten op de hypothalamus, hypofyse en bijnieren te beoordelen.

Om dieper in te gaan op de interactie tussen MP's en verschillende organen, lees deze recensie.

Oplossingen (eenvoudige oplossingen?)

Microplastics tasten misschien onze gezondheid aan, maar dit betekent geen direct gevaar voor ons. Als plastic direct dodelijk zou zijn, dan hadden we dat nu wel gemerkt. Dat gezegd hebbende, is het wel zorgwekkend dat er microplastics in ons lichaam worden aangetroffen.

Het is mogelijk dat deze deeltjes kleine effecten hebben op ons lichaam die zich na verloop van tijd kunnen opstapelen. We produceren na verloop van tijd meer plastic, waardoor deze effecten mogelijk toenemen, dit is speculatief maar niet zonder reden. Het bewijs dat in dit artikel wordt besproken, suggereert dat we onze langdurige blootstelling aan producten die plastic gebruiken of ervan gemaakt zijn, moeten heroverwegen.

Plastic afval is een maatschappelijk, ecologisch en nu misschien ook een gezondheidsprobleem. Desondanks is plastic onmisbaar, uiterst nuttig en alomtegenwoordig in het dagelijks leven. Het is vandaag de dag niet zo gemakkelijk voor ons om te stoppen met het produceren en gebruiken van plastic, Ook al is het algemeen bekend dat plastic afval schadelijk is voor het leven.

Plastic bestaat al zo'n 100 jaar en heeft ons in staat gesteld om met meer gemak en comfort te leven. Maar is dit gemak onze gezondheid waard? Onze relatie met plastic veranderen betekent alles veranderen, hoe we het verpakken, hoe we het kopen en hoe we ermee omgaan. Maar streven naar een betere toekomst (als je hart op de juiste plaats zit) kan ons vandaag betere mensen maken.

Er zijn al initiatieven om dit probleem op wereldwijde schaal op te lossen. De Ocean Clean Up doet spectaculair werk bij het verwijderen van plastic uit de oceanen en rivieren. De EU geeft prioriteit aan een circulaire economie, ernaar streven om 60% van zijn afval te recyclen tegen 2030 en om in 2050 vrij van vervuiling te zijn. Hoewel er nog meer moet worden gedaan, zetten we nu al een aantal weloverwogen stappen in de goede richting. Maar hoe zit het met het individu? Wat kunnen zij doen om te helpen?

In het licht van dit nieuwe bewijs dat plastic, dit wondermateriaal, mogelijk schadelijk is voor onze gezondheid en zeker voor het milieu, raad ik mensen aan om drie dingen te doen; Verminderen, Vervangen, Recyclen (Ik zal uitleggen waarom ik replace heb gebruikt in plaats van reuse in het vervolg).

Eerst, verminderen of verantwoord consumeren. Hoe minder plastic je koopt, hoe minder er in het milieu terechtkomt. Dit geldt ook voor kleding, die tegenwoordig vaak met polyestervezels wordt gemaakt. Koop wat je nodig hebt. Koop geen kleren om ze weg te gooien, koop geen eten en drinken dat je toch niet consumeert, koop alleen wat je nodig hebt.

Tweede, vervangen. Denk eens aan alle dingen in je leven die van plastic zijn gemaakt, maar dat gemakkelijk niet zouden kunnen zijn. De to-go koffie die je 's ochtends koopt (denk eraan, papieren bekers zijn nog steeds plastic), zou je dat kunnen vervangen? Zou je in plaats daarvan thuis koffie kunnen drinken of gaan zitten en een kop koffie drinken (in een keramische beker), heb je echt zo'n haast dat je elke dag wegwerpbekers moet kopen?

Ten derde, recyclen. Als je iets nodig hebt en je kunt het niet vervangen, kun je het beste recyclen. Dit omvat ook hergebruik. Recyclen betekent niet altijd dingen in de juiste vuilnisbak gooien, het kan ook betekenen dat je een andere bestemming voor die kleding vindt, of een nieuwe bestemming vinden voor je oude bloempot.

Vergeet niet dat dingen weggooien het probleem alleen maar groter maakt. Je hoeft niet in paniek te raken en al je huishoudelijke spullen weg te gooien omdat ze van plastic zijn, maar je moet proberen de hoeveelheid plastic die je in de toekomst koopt te verminderen, het plastic dat je koopt te vervangen door herbruikbare, duurzame materialen en alles te recyclen wat je niet nodig hebt of weg moet gooien.

Proberen om volledig plasticvrij te leven kan hoofdpijn opleveren (Ik groet je als je besluit ervoor te gaan), dus begin klein. Wat kun jij doen om minder plastic te gebruiken? Waar kun je minder plastic kopen? Welke andere materialen kun je gebruiken?

Tot slot erken ik dat we vandaag niet kunnen stoppen met het gebruiken van plastic. Maar als we actief kleine veranderingen in ons leven doorvoeren om minder plastic te kopen en te gebruiken, zullen een miljoen mensen die kleine veranderingen doorvoeren al een aanzienlijk verschil maken. Denk na over hoe jij kunt helpen de plastic crisis te bestrijden; Verminderen, Vervangen, Recyclen.

Als je je zorgen maakt over microplastics in je leven, lees onze Tips om microplastics te vermijden.

Deze plastic-vrije gids geeft meer specifieke, uitvoerbare stappen om het plasticverbruik te verminderen.

Wat vind jij? Laat het ons weten in de comments!

Referenties

  1. Campanale C, Massarelli C, Savino I, Locaputo V, Uricchio VF. A Detailed Review Study on Potential Effects of Microplastics and Additives of Concern on Human Health. Int J Environ Res Public Health. 2020 Feb 13;17(4):1212. doi: 10.3390/ijerph17041212. PMID: 32069998; PMCID: PMC7068600.
  2. Yilmaz B, Terekeci H, Sandal S, Kelestimur F. Hormoonontregelende chemische stoffen: blootstelling, effecten op de menselijke gezondheid, werkingsmechanisme, testmodellen en preventiestrategieën. Rev Endocr Metab Disord. 2020 Mar;21(1):127-147. doi: 10.1007/s11154-019-09521-z. PMID: 31792807.
  3. Ullah S, Ahmad S, Guo X, Ullah S, Nabi G, Wanghe K. A review of the endocrine disrupting effects of micro and nano plastic and their associated chemicals in mammals. Front Endocrinol (Lausanne). 2023 Jan 16;13:1084236. doi: 10.3389/fendo.2022.1084236. PMID: 36726457; PMCID: PMC9885170.
  4. Amereh F, Babaei M, Eslami A, Fazelipour S, Rafiee M. The emerging risk of exposure to nano(micro)plastics on endocrine disturbance and reproductive toxicity: From a hypothetical scenario to a global public health challenge. Environ Pollut. 2020 Jun;261:114158. doi: 10.1016/j.envpol.2020.114158. Epub 2020 Feb 10. PMID: 32088433.
  5. Kannan K, Vimalkumar K. A Review of Human Exposure to Microplastics and Insights Into Microplastics as Obesogens. Front Endocrinol (Lausanne). 2021 Aug 18;12:724989. doi: 10.3389/fendo.2021.724989. PMID: 34484127; PMCID: PMC8416353.
  6. Banerjee A, Shelver WL. Micro- and Nanoplastic-Mediated Pathophysiological Changes in Rodents, Rabbits, and Chickens: Een overzicht. J Food Prot. 2021 Sep 1;84(9):1480-1495. doi: 10.4315/JFP-21-117. PMID: 34347096.

Extra lezen

  • Amereh F, Babaei M, Eslami A, Fazelipour S, Rafiee M. The emerging risk of exposure to nano(micro)plastics on endocrine disturbance and reproductive toxicity: From a hypothetical scenario to a global public health challenge. Environ Pollut. 2020 Jun;261:114158. doi: 10.1016/j.envpol.2020.114158. Epub 2020 Feb 10. PMID: 32088433.
  • Schell T, Rico A, Cherta L, Nozal L, Dafouz R, Giacchini R, Vighi M. Influence of microplastics on the bioconcentration of organic contaminants in fish: Is het "paard van Troje"-effect zorgwekkend? Environ Pollut. 2022 Aug 1;306:119473. doi: 10.1016/j.envpol.2022.119473. Epub 2022 mei 16. PMID: 35580714.
  • Schwabl P, Köppel S, Königshofer P, Bucsics T, Trauner M, Reiberger T, Liebmann B. Detection of Various Microplastics in Human Stool: A Prospective Case Series. Ann Intern Med. 2019 Oct 1;171(7):453-457. doi: 10.7326/M19-0618. Epub 2019 Sep 3. PMID: 31476765.
  • Wang J, Li Y, Lu L, Zheng M, Zhang X, Tian H, Wang W, Ru S. Polystyreen microplastics cause tissue damages, sex-specific reproductive disruption and transgenerational effects in marine medaka (Oryzias melastigma). Environ Pollut. 2019 Nov;254(Pt B):113024. doi: 10.1016/j.envpol.2019.113024. Epub 2019 Aug 7. PMID: 31454586.
  • Derakhshan A, Shu H, Broeren MAC, Lindh CH, Peeters RP, Kortenkamp A, Demeneix B, Bornehag CG, Korevaar TIM. Association of phthalate exposure with thyroid function during pregnancy. Environ Int. 2021 Dec;157:106795. doi: 10.1016/j.envint.2021.106795. Epub 2021 Aug 4. PMID: 34358912.
  • De Falco M, Sellitti A, Sciarrillo R, Capaldo A, Valiante S, Iachetta G, Forte M, Laforgia V. Nonylphenol effects on the HPA axis of the bioindicator vertebrate, Podarcis sicula lizard. Chemosphere. 2014 Jun;104:190-6. doi: 10.1016/j.chemosphere.2013.11.014. Epub 2013 Nov 28. PMID: 24290296.
  • Geyer R, Jambeck JR, Law KL. Production, use, and fate of all plastics ever made. Sci Adv. 2017 Jul 19;3(7):e1700782. doi: 10.1126/sciadv.1700782. PMID: 28776036; PMCID: PMC5517107.
  • Wilcox C, Van Sebille E, Hardesty BD. Bedreiging van plasticvervuiling voor zeevogels is wereldwijd, alomtegenwoordig en neemt toe. Proc Natl Acad Sci U S A. 2015 Sep 22;112(38):11899-904. doi: 10.1073/pnas.1502108112. Epub 2015 Aug 31. Erratum in: Proc Natl Acad Sci U S A. 2016 Jan 26;113(4):E491. PMID: 26324886; PMCID: PMC4586823.
  • Galloway TS, Cole M, Lewis C. Interactions of microplastic debris throughout the marine ecosystem. Nat Ecol Evol. 2017 Apr 20;1(5):116. doi: 10.1038/s41559-017-0116. PMID: 28812686.
  • Baho DL, Bundschuh M, Futter MN. Microplastics in terrestrische ecosystemen: Moving beyond the state of the art to minimize the risk of ecological surprise. Glob Chang Biol. 2021 Sep;27(17):3969-3986. doi: 10.1111/gcb.15724. Epub 2021 Jun 13. PMID: 34042229.
Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Laat het onderstaande veld leeg!

Dit vind je misschien ook leuk